Wonen en zorg voor ouderen
De urgentie van het vraagstuk rondom het humaan wonen van ouderen blijkt al snel bij een blik op de demografische cijfers. In 2040 zijn er 900.000 mensen in Nederland ouder dan 75 jaar. Ze hebben daarbij een grote kans alleen te staan. Ook de afnemende gezondheid en het gebrek aan sociale interactie spelen deze groep parten. Tegenover deze snelgroeiende vraag naar adequate huisvesting en zorg staat een aanbod dat – op beide terreinen – geen gelijke tred kan houden. Met elk onderzoek dat wordt gepubliceerd, lijkt de kloof alleen maar verder toe te nemen. Daar ligt een zeer belangrijke maatschappelijke opgave, ook voor BPD Woningfonds, dat het wonen voor iedereen toegankelijker wil maken.
Asset manager Frans Merks heeft de portefeuille Wonen en Zorg in beheer en geeft aan dat BPD Woningfonds op twee gebieden inmiddels volop actief is: ‘Het is zaak om op korte termijn veel meer aanbod te realiseren, bij voorkeur in of vlak bij de sociale omgeving waar mensen nu al wonen. We bieden zorggeschikte woningen aan en daarnaast kleinschalige woonzorgconcepten voor ouderen die specifieke en vaak zwaardere zorg nodig hebben. Zo kunnen we ouderen aanbieden om hun – nu vaak te grote – bestaande woning in te wisselen voor een nieuwe en betaalbare huurwoning.’ Bij beide soorten projecten is sprake van gemeenschappelijke ontmoetingsruimtes en van aangepaste bouwwijzen, zoals woningen die in een hofjes-vorm worden gerealiseerd. Deze woontypologie biedt mogelijkheden voor mensen elkaar te ontmoeten en een praatje te maken.
Hele pakket aanbieden
Bij de start van het BPD Woningfonds werden senioren direct al benoemd als een van de drie kerndoelgroepen, naast starters en gezinnen. Het domein van wonen en zorg is echter complex en daarom heeft het even geduurd voordat het fonds deze eerste ambitie kon omzetten in concrete projecten. Fondsdirecteur Tak Lam licht toe: ‘Aanvankelijk richtten we ons vooral op ouderen met geen tot een geringe zorgvraag. Inmiddels hebben we dat verbreed naar ook senioren met een zwaardere zorgvraag, inclusief 24-uurszorg. Wij willen het hele palet aanbieden en daarmee een complete “woonreis” voor onze huurders.’ Het begrip ‘gezondheid’ dat ook op veel andere plekken in de aanpak van BPD Woningfonds een centrale rol speelt, staat eveneens hier centraal. Wie in Nederland ouder wordt, moet dat kunnen doen in een woning en woonomgeving die daar expliciet rekening mee houden – zowel in het vastgoed als in de zorg en de aanvullende diensten. Kwaliteit van leven staat te allen tijde voorop, in combinatie met betaalbaarheid: ook ouderen met bijvoorbeeld alleen AOW en een klein pensioen kunnen een BPD-middenhuurwoning betalen. Een voorbeeld is de formule van Het Gastenhuis die wordt toegepast in de gebiedsontwikkeling De Caai in Eindhoven en op deze manier van de nieuwe leefomgeving een nog meer inclusief woonmilieu maakt. Hierin worden 42 studio’s gerealiseerd voor mensen die dementiezorg nodig hebben.
Partner voor zorginstellingen
De opgave voor de zorgsector is groot in de komende jaren: naast nieuwbouw moeten bestaande complexen worden verbeterd en verduurzaamd. BPD Woningfonds ondersteunt hierin met een gebiedsgerichte aanpak, waarin uiteenlopende woon- en zorgconcepten een plek kunnen krijgen. Daarbij is de blik nadrukkelijk op de langere termijn gericht en op het blijvend kunnen garanderen van hoogwaardige huisvesting, met uiteenlopende gradaties van zorg. De eerste projecten zijn inmiddels toegevoegd aan de woningportefeuille van BPD Woningfonds en de verwachting is dat er snel meer volgen. Zowel de ontwikkelaars van BPD als de fondsmedewerkers zelf brengen de propositie van wonen en zorg volop voor het voetlicht bij nieuwe initiatieven, zowel in bestaande als nieuwe woongebieden. Gemeenten vormen daarbij een belangrijke doelgroep maar dat geldt bijvoorbeeld ook voor de ‘frontrunners’ onder de zorgleveranciers, die oog hebben voor vernieuwing en het werken met een klantgerichte benadering.
Tak Lam legt uit: ‘Wij leveren zelf niet de zorg, dat doen de zorginstellingen waarmee we een strategische ‘match’ hebben en intensief samenwerken. Wij nemen hen daarmee allerlei vraagstukken rondom het vastgoed – die bij hen niet de corebusiness vormen – uit handen. Denk aan analyses van het bestaande vastgoed en de terreinen waarop zij zijn gevestigd, tot en met het vormgeven aan nieuwe woonprogramma’s die passen bij de wensen van nu en morgen. Op die manier kunnen de zorginstellingen zich volledig op de kwaliteit van de zorg- en dienstverlening concentreren.’ Met deze partijen trekt het fonds steeds vaker op naar de lokale overheden, om ervoor te zorgen dat het wonen voor ouderen ook daar een centrale plek krijgt in de woningbouwprogrammering.
